When the cult French actor Michel Simon (1895-1975) was asked to opine on the fact that his birth coincided with that of motion pictures, his answer was typically pithy: “Misfortunes never come singly”!
His comment may be applied to the 2018 edition of the SEE à Paris and SEE à Berlin festivals which will present, from May 24 to June 2, the magnificent landscapes and incurable trauma of our lands exactly one hundred years after the end of World War I, when the Balkans were called "the tomb of European youth".
 
This year, three lifetime achievement citations recognise three different artistic adventures. Romanian director Lucian Pintilie is awarded the SEE-Legend Prize for his timeless cinematographic language. The SEE-Actor Prize honoree is Tzvetana Maneva, for her enduring contribution to the history of Bulgarian film. The Macedonian painter and documentary maker Kiro Urdin is the first recipient of the Frédéric Rosiff Prize (1922 Cetinje, Montenegro - 1990 Paris, France): a founder of the Planetism movement, for three decades Kiro Urdin has warned of the global ecological and humanitarian threats to civilisation.
 
Our Festival reflects the vision Nicolas Bouvier (1929-1998) illustrated in his work The Way of the World:  “the heart of Europe is in the Balkans, and the mind of Europe between Paris and Berlin.”
Twenty years after his death, the European Union has undertaken a major historical campaign for the Europeanization of the Balkans, enabling the six countries still at the portals - Montenegro, Macedonia, Bosnia and Herzegovina, Serbia, Albania and Kosovo – to complete the grand unification of all 33 states. And, as Denis de Rougemont suggested, after a quest of some 2800 years, from antiquity to the present day, the cradle of Western civilization may well be found in our own continent, our common home, just as the builders of modern Europe once dreamed.
 
At the inaugural edition of our Festival, in the now-distant 2011, the honorary president Yves Boisset pronounced the prophetic words: “We know the Balkans more as a field of fratricidal wars, than for their films!”
 
On the eve of our Paris and Berlin festivals, the President of the European Council Donald Tusk used a movie metaphor in his speech at the Brdo-Brijuni Process Summit: “It is possible that the history of the Balkans, a kind of a never-ending horror movie, can turn into an Oscar-winning production with “a happy end”.
 
Lights ! Camera!! Action!!! We await this happy end!
 
Jordan Plevnesh
Founder and President of the Festival





L’EUROPE DES BALKANS : FILM D’HORREUR AVEC HAPPY END
 
« Un malheur n’arrive jamais seul ! » fut le commentaire lapidaire du comédien culte Michel Simon (1895-1975), interrogé par rapport à la curieuse correspondance entre sa date de naissance et celle de l’invention du cinéma.
 
Cette observation peut également s’appliquer à l’édition 2018 des festivals SEE à Paris et SEE à Berlin qui propose, du 24 mai au 2 juin, les magnifiques paysages et le traumatisme irrémédiable de nos pays, cent ans après la fin de la Première Guerre mondiale, lorsque les Balkans étaient considérés comme étant « le tombeau de la jeunesse européenne ».
 
Cette année, trois grands prix viennent récompenser trois différentes aventures artistiques. Le Prix Légende-SEE est attribué au réalisateur roumain Lucian Pintilie, inventeur d’un langage cinématographique intemporel. Le Prix Comédien(ne)-SEE est décerné à Tzvetana Maneva, au titre de ses impérissables contributions à l’histoire du film bulgare. Le premier lauréat du Prix Frédéric Rosiff (1922 Cetinje, Monténégro - 1990 Paris, France) est Kiro Urdin, artiste-peintre et documentariste; en tant que fondateur du mouvement planétariste, depuis trente ans Kiro Urdin alerte contre les menaces, de nature écologique et humanitaire, à la civilisation mondiale.
 
Notre Festival reflète la vision de Nicolas Bouvier (1929-1998) illustrée dans son ouvrage Les Usages du Monde : « Le cœur de l`Europe se trouve dans les Balkans, et le cerveau de l`Europe est entre Paris et Berlin ».
Vingt ans après sa mort, l’Union Européenne met en œuvre la campagne historique à faveur de l’européisation des Balkans, visant à permettre aux six pays  qui attendent toujours aux portails – le Monténégro, la Macédoine, la Bosnie-Herzégovine, la Serbie, l’Albanie et le Kosovo – de parfaire l’unification des trente-trois états membres.  Enfin, comme le suggérait Denis de Rougement, après une quête de 2800 ans, depuis l’Antiquité à nos jours, le berceau de la civilisation occidentale émergera peut-être bien au sein de notre continent, de notre maison commune, ainsi que les bâtisseurs de l’Europe l’avaient rêvé.
 
Lors de l’édition inaugurale de notre Festival, dans le lointain 2011, le président honoraire Yves Boisset eut des propos prophétiques: « Nous connaissons les Balkans plus comme un champ de guerre fratricide, que pour ses films !
 
La veille de nos rendez-vous parisiens et berlinois, le Président du Conseil européen Donald Tusk s’est adressé aux participants du Sommet du Processus de Brdo-Brijuni en empruntant un métaphore cinématographique : « Il est possible que l’histoire des Balkans, une sorte d’interminable film d’horreur, puisse se transformer en production couronnée d’Oscar, avec happy end ».
 
Lumière ! Moteur !! Action !!! Nous attendons cette fin heureuse !
 
Jordan Plevnesh
Fondateur et Président du Festival

Со официјално писмо до претседателот на фестивалот и ректор на Универзитетот за аудиовизуелни уметности Јордан Плевнеш, Министерството за култура на Република Франција извести дека станува покровител на фестивалите на кинематографиите на за земјите на Југоисточна Европа во Париз и Берлин, кои беа покренати уште во 2011 година, со цел интегрирање на балканските култури во Европа нашиот заеднички дом, како што велеше Таткото на ЕУ, Жан Моне.

Во досегашната историја на оваа манифестација која стана културен прозорец на новите имиња на синеасти кои за првпат ги презентираат своите остварувањаа во двата најголеми центри на Европа, досега се прикажани над стотина играни и поголем број документарни, кратки и анимирани филмови.

Покрај тековната фестивалска продукција, во соработка со Academia Balkanica Europeana, фестивалот ги воведе признанијата Легенди на Југосточна Европа во која ги вреднуваше  опусите на режисерите Вељко Булајиќ, Душан Макавејев, Луцијан Пинтилие, како и на актерите Мики Манојловиќ, Мето Јовановски, Раде Шербеџија, Јон Карамитру, Емир Хаџихафисбеговиќ, и оваа година познатата бугарска актерка Цветана Манева.

Овогодинешните изданија на SEE a Berlin и SEE a Paris, се оджуваат во периодот од 24 мај до 2 јуни, во престижното берлинско кино Бабилон во соработка о Универзитетот Хумболт, како и на Универзитетот на Париз Сите Сорбон, во соработка со врвни француски институции кои се приклучуваат на девизата што македонскиот писател со интернационално реноме Јордан Плевнеш ја објави во угледниот париски Монд: „Балканот е срцето на Европа.“

Од 22 до 24 март во Венеција на иницијатива на Културната фондација „Чини“ (Fondazione Giorgio Cini) се одржа академски симпозиум на тема Балканското аудиовизуелно наследство во европската цивилизација. Домаќин беше венецијанскиот универзитет „Ка Фоскари“, а беа поканети претставници на Уметничката академија од Ротердам (Codarts) и Универзитетот од Дурeм, Англија. Високообразовните институции од Македонија и Југоисточна Европа ги претставуваше ректорот на Универзитетот за аудиовизуелни уметности Јордан Плевнеш, воедно и во својство на Генерален секретар на Academia Balkanica Europeana.
Годишната тема на симпозиумот беше фокусирана врз етномузикологијата како израз на идентитетот во документарните филмови од балканските земји. Легендарниот турски композитир Кудси Ергунер, кој живее во Париз ја раководеше работилницата во која настапија повеќе вокални солисти и индивидуални исполнители на традиционални инструменти на свечениот концерт кој се одржа во култната сала на Фондацијата „Чини“ на 24 март, каде  беа изведени песни од турската, македонската, албанската и грчката музичка ризница.

Светската награда за хуманизам за 2018 година, со која Охридската академија на хуманизмот го слави името на Св. Климент на сите светски меридијани, е доделена на Жан-Патрик Конрад, професор на Империал колеџ од Лондон и претседател на Европската академија на науките, уметностите и книжевностите. Конрад е дванаесетти добитник по ред на ова исклучително признание со кое што Охрид, градот на Унеско, веќе ги овенча нобеловците Александр Солжењицин, Херта Милер, светските легенди Даисаку Икеда, Рави Шанкар, Питер Брук, Маноел Де Оливеира, будејќи ги изворите на духовната меморија од првата средновековна школа на хуманизмот, основана од учениците на Св. Кирил и Методиј, заштитниците на Европа.  
Во писмото до претседателот на интернационалното жири, амбасадорот Јордан Плевнеш, професорот Жан-Патрик Конрад истакна дека „Човештвото отсекогаш се стремело кон етичките и филозофските вредности што ги носат досегашните добитници на наградата и духот на учењето на Св. Климент Охридски потсетува дека хуманизмот ќе ги победи глобалните закани за уривање на човечката надеж.“
Од поголемиот број на одгласи од светските медиуми кои ја пренесоа веста ги издвојуваме написите во трибината на Европската Унија Euro Science, и Академската асоцијација „Марија Кири“, кои го подвлекуваат големиот научен и духовен придонес на Конрад во светската научна и духовна мисла.
Свечената церемонија на доделувањето на наградата се одржа на 18 јануари, наспроти големиот празник Богојавление, во куќата на Уранија на МАНУ. Градоначалникот на Охрид Јован Стојаноски му ја врачи наградата на добитникот Конрад, во присуство на поголема меѓународна асемблеја на гости.

Во чест на празникот „Свети Климент Охридски“ во Собранието на Република Македонија беше врачена истоимената државната награда за 2017 година.
Добитници на наградата се професорот и писател Венко Андоновски и историчарот Наим Алими во областа на воспитанието и образованието, музичкиот уметник Гарабет Тавитјан, филмологот Илинденка Петрушева и писателот Јордан Плевнеш, во областа на културата и уметноста.
Одлуката ја донесе Организацискиот одбор за државната награда „Св. Климент Охридски“ под претседателство на академик Владо Камбовски.
На врачувањето на наградата присуствуваа премиерот Зоран Заев, министри, академици, уметници…
„Св. Климент Охридски“ е највисоко признание за долгогодишни остварувања во областа на воспитанието, образованието, културата, уметноста, здравството, заштитата и унапредувањето на човековата околина и во социјалната дејност од јавен интерес на Република Македонија.

Под мотото "Балканот во срцето на Европа" на 21 и 22. октомври 2017 година, во Букурешт  е основана Academia Balkanica Europeana - првата културна институција која го третира Балканот како составен дел на нашата заедничката европска цивилизација.

Првиот состанок на Основачкиот Комитет беше организиран во февруари 2017 година во Скопје, во рамките на симпозиумот "Европа и Хамлет - Да се ​​биде или не" со учество на петнаесет познати меѓународни уметници од Балканот, под претседателство на Жан-Патрик Конрад од Кралскиот колеџ од Лондон и претседател на Европската академија на науките и уметностите и книжевностите.

Во текот на последните седум месеци Основачкиот Комитет темелно работеше на основачките акти на оваа институција и одлучи постојаниот  број на редовни членови на Academia Balkanica Europeana да се ограничи на триесет и пет, и дека тие ќе потекнуваат од десет  земји: Романија, Грција, Бугарија, Турција, Србија, Албанија, Босна и Херцеговина, Македонија, Црна Гора и Косово.

Досега, за редовни членови на Академијата се избрани: од Романија: Ана Бландијана –поетеса, Жорж Бани - театарски критичар и теоретичар,Матеј Вишњек - драмски писател, романсиер и поет, од Турција: Недим Ѓурсел – романсиер, Бедри Бајкам – визуелен уметник, додека од Албанија се избрани писателот Башким Шеху, режисерот Кујтим Чашку и Васил Толе – композитор. Од Босна и Херцеговина членови на академијата се: писателот и режисер Градимир Гојер, режисерката Јасмила Жбаниќ и визуелниот уметник Марина Финци, од Бугарија писателите Алек Попов и Христо Бојчев,  Делија Чаушева – визуелен уметник, режисерката Елена Панајотова, од Србија писателот Владислав Бајац, режисерот Слободан Шијан и пијанистката Исидора Жабељан. Меѓу другите за редовни членови на академијата се избрани и црногорскиот режисер Бранислав Мичуновиќ, косовската актерка Арта Доброши, грчките писатели Анастасис Вистонитис и Јоргос Куљарас, како и македонските автори Алаксандар Прокопиев и Елизабета Шелева.
Основачкиот комитет предложи избор на  следните почесни членови:
Орхан Памук,  добитник на Нобеловата награда за литература , Вангелис – композитор и музичар, и Марина Абрамовиќ – концептуален уметник. 
    
За прв претседател на академијата е избран е Јон Карамитру – романски актер и режисер, а за Генерален секретар македонскиот писател Јордан Плевнеш.

Во духот на познатата изрека на  Жан Моне – „Ако сакаме да ја обновиме Европа, мора да  почнеме од културата “  Academia Balkanica Europeana  има мисија да поттикнува нови врски меѓу балканските уметници,  со цел да се промовираат активности и меѓународни културни проекти.

Повеќе информации на:
www.ab-europeana.org

Фото: Лазар Секулиќ и Тијана Маниќ

По серијата предавања на Сорбона, угледниот париски, „Монд“, еден од највлијателните весници во светската информативна  сфера, го објавува политичкиот есеј на познатиот македонски писател Јордан Плевнеш под наслов ”Макрон, нова шанса за Европа и интеграцијата на Балканот во ЕУ.”
Поместувањето на текстот на уводното место на рубриката Идеи истиот ден, кога Емануел Макрон беше инаугуриран во Елисејската палата, му даде посебно значење на овој бравурозен гест на редакцијата.
Оригиналната анализа на историсклте парадокси на европската идеја низ вековите, Плевнеш како интернационално осведочен балканофил ја започнува со мислата на Никола Бувие дека
“Срцето на Европа се наоѓа на Балканот, а умот е ситуиран меѓу Париз и Берлин”.
Тектонските промени со излегувањето на Велика Британија од ЕУ во европската структура го наведуваат авторот на заклучокот дека наместо европеизација на Балканот ќе се случи Балканизација на Европа и дека малите народи и држави на Стариот Континент ќе бидат единствените бранители на европскиот идеализам.
Монд дава посебно значење на симпозиумот „Хамлет и Европа, да се биде или не”, што по повод десетгодишнината на Универзитетот за аудиовизуелни уметности ЕСРА се одржа во Скопје, каде што претседателот на Европската академија на науките уметностите и книжевностите Жан Патрик Конрад ја инаугурира Academia Balkanica Europeana во која се избарни триесeтина врвни уметници од сите балкански земји, кои ќе го остварат својот цивилизациски сон со интеграцијата во Европската унија.

По повод изборот за редовен член на Европската академија на науките, уметностите и книжевностите, познатиот македонски писател и ректор на Универзитетот за аудиовизуелни уметности, Јордан Плевнеш ја одржа пристапната беседа „Драматургијата и глобалниот политички терор: Земи или остави“.
Оваа тема во шест академски циклуси, Плевнеш ја презентира пред магистрантите и докторандите на универзитетот Пантеон Асас, на париската Сорбона, во периодот меѓу 18 и 30 април, како своевидна хронологија на односот помеѓу драмското писмо и политичката историја од античката трагедија до денес. На 26 април, во рамките на фестивалот Еуропдрам, во Куќата на Европа и Ориентот ќе биде преставена сценската изведба на француската верзија на драмата на Плевнеш „Кирил и Методиј“, која со плејада на париски актери ќе ја престави на публиката францускиот режисер Патрик Вершурен.

Живееме во време на тиранија на парите



Писателот и ректор на Универзитетот за аудиовизуелни уметности, европска филмска, театарска и танцова академија ЕСРА, од февруари е редовен член на Европската академија на науките, уметностите и книжевностите. Македонскиот драматург беше едногласно примен во високата институција, на предлог на нејзиниот претседател Жан-Патрик Конрад, професор од Ројал колеџот од Лондон.
Лично Конрад посакал да биде во Скопје на симпозиумот со кој Универзитетот ЕСРА ги одбележа 10-годишнината на Универзитетот и членувањето на својот ректор во Европската академија.
Тој, заедно со неколкумина видни гости од Балканот, учествуваше на симпозиумот "Хамлет и Европа - да се биде или не!".
Пристапното предавање на Плевнеш ќе биде кон крајот на април, на универзитетот Пантенон-Асас на Сорбона, а темата е "Драматургијата на глобалниот политички терор - земи или остави".
На крајот од симпозиумот во Скопје се одржа и основачко собрание на нова институција Академија Балканика Еуропеана, со седиште во Букурешт. Плевнеш вели дека неговата балканофилија е особено силна последниве 20 години зашто, вели, има потреба да се одговори на целокупната енергија на негација што се случува со нас на Балканот. Во тој контекст цитира една мисла на археологот и историчар на уметноста Бранко Гавела, кој индивидуалниот раст во уметноста го опишува со следните зборови: "Окован во тело, човечкиот дух растеше од материјата како цвет од камен".
Затоа Плевнеш, со видни личности од Балканот ќе продолжи да го живее, како што вели, својот донкихотовски сон за Балканот како поле на цивилизација.

-Искрени честитки за високото признание. Како реагиравте на веста дека сте избран за редовен член на Европската академија на науките, уметностите и книжевностите?

Веста стигна на 9 јануари 2017. Тоа беше мал позитивен шок за мене, иако се познавам и сум соработувал на разни научни дебати со повеќето од членовите на Академијата. Тоа е институција која ја промовира девизата на Леонардо да Винчи, а се однесува на синтезата меѓу уметничките и духовните вредности, и на научните истражувања. Испратив писмо на благодарност, на што претседателот Конрад предложи да дојде лично во Скопје на симпозиумот, што беше голема чест за мене.
Симпозиумот, кој се поклопи со објавата за мојата номинација, го отвори еден од најпознатите Хамлети во светот - романскиот актер Јон Карамитру. Тој е прогласен за лорд на уметноста од кралицата Елизабета, а неговиот Хамлет бил една година и осум месеци под забрана од цензорската комисија на Чаушеску. По падот на тој режим, Карамитру е првиот министер за култура во Романија. Во улогата на Хамлет бил 234 пати. Тие два дена во Скопје се случија фантастични настани на тема Хамлет, кој е еден вид симбол за слободата на идејата во европската меморија како лик кој се надвиснува овие 400 години над секоја интелектуална индивидуална и колективна форма на очај од историјата.


-За Хамлет, како значајна историска духовна граница, зборуваше и претседателот на Академијата Конрад?

Да, прочуениот физичар одржа предавање кое остави длабоки импресии кај сите гости од Балканот, а се однесуваше на истражување на пишувањето на Шекспир на "Хамлет" во 1604 година, и коректурите што тој ги имал една година по првата верзија. Големиот научник се осврна на пошироките односи во европски контекст што се случувале во таа година, како и на теми како кои астрономи ги читаше Шекспир, со кои тогашни историчари на политичката слика на Европа се среќаваше, со кои луѓе беше пријател и каков тип на идеи внесе Шекспир во однос на корективите на античките принципи. Тој влезе во една друга слобода, во која античките дотогашни шеми беа, на некој начин, избришани.
Средбата беше интересна и со искажувањето на Карамитру, кој зборуваше за својата историја за Хамлет и Европа во романски контекст.
На симпозиумот се одржа и ретроспектива на Роберт Јанкуловски на сите македонски Хамлети, од Ацо Стефановски, Мето Јовановски во Драмски, Ѓорѓи Јолевски, во режија на мојот брат Владо Цветановски, на Сефедин Нуредини во Албанскиот театар, Зоран Љутков, во режија на Зафирчев, до Лилиќ, во режија на Пројковски, а и работилница на таа тема.
Беа презентирани и моите сфаќања на темата "Хамлет", кои датираат уште со мојот прв текст, објавен во "Нова Македонија", кога почина актерот Ацо Стефановски, насловен "Последните зборови на првиот македонски Хамлет". Мојата припадност кон темата е исклучително на нервна база. Вторпат за "Хамлет" сум пишувал во 1977 година, кога се играше во Драмски театар. Тогаш ја напишав песната "Скопскиот Хамлет", објавена во мојата прва стихозбирка "Теорија на отровот". Следниот текст "Хамлет и Македонија - да се биде или не" го напишав кога се играше последниов "Хамлет" со Дејан Лилиќ на Охридско лето.

-Од каде е оваа ваша фасцинација од "Хамлет"?

Слободата на духот во Европа се случува со појавата на Хамлет. Има еден есеј од Јан Кот, во кој тој вели дека кога на Универзитетот во Витенберг, Хамлет и Фауст заедно пијат пиво во еден бар, тогаш започнува индивидуалната историја на Европа. Станува јасно оти индивидуата е прашање на форма на уметничка осама, која нема никакво влијание во историјата, освен во себеси. На ова ме потсети и Питер Брук, кој по неколку години прифати да направам документарен портрет за него, кога ми рече: "Во ред, ќе го направиме, но да знаеш, првата моја реченица ќе биде дека ниедна книга, ниедна театарска претстава, ниедно уметничко дело нема никакво влијание во историјата".
Со Хамлет започнува индивидуалната форма на сфаќањето на лудилото на историјата на бесмислата и на хаосот, што денеска владее во вид на глобален политички терор. Тоа ќе биде темата на мојата пристапна беседа на крајот од април во Сорбона - "Драматургијата на глобалниот политички терор - земи или остави".
Значи, ако сакаш да ја земеш, ќе читаш за Трамп, Тереза Меј, за Саркози,
ако нејќеш, ќе ги оставиш и ќе си тераш поезија.

-Кои се вашите тези во темата "Хамлет и Македонија - да се биде или не"?

Индивидуалната авантура на слободниот дух на Хамлет ме приврза да размислувам и да ја изедначувам Македонија со него, во балкански рамки, да ја изедначувам Македонија со позицијата на Хамлет како една естетичка драма во политичкиот контекст, која и денеска трае.
Кога со мој текст се отвораше парискиот театар "Силвија Монфор", познатиот актер, режисер и писател Роберт Осеин, тогаш, откако читал мои драми, ми рече: "Јордан, ти доаѓаш од една многу убава земја, но таа е многу опасно ситуирана". Тоа е голема реченица изговорена од голем автор.
Таа состојба на Хамлет ја истражував во одредени македонски ликови од тој период, за кои Блаже Конески ја има напишано песната "Девственици", за Гоце, Даме, за Пере. Така дојдов и до сознанието, што го споделив на Шекспир фест во Битола, дека Шекспир во Македонија првпат е преведуван од Тодор Лазаров во затвор. Тој бил анархист од крајот на 19 и од почеток на 20 век, кој е заточен во Фезан, Мала Азија, а потоа во Битола. Тој го преведува Шекспир на дијалект од Источна Македонија, а е спомнуван и од Мисирков, кого јас, пак, го нареков балкански лингвистички Моцарт.
Во таа смисла, мојот однос кон Шекспир и Хамлет во македонската историја беше на едно духовно и политичко поле, во кое индивидуалноста на македонскиот историски израз како една естетичка позиција беше заразуван и во минатото и во сегашноста. За иднината можеби е резервирана некоја друга стварност за која сонуваме.
Драматургијата на глобалниот политички терор беше инспирација за мене кога универзитетот Пантеон-Асас каде што сум член во комисијата за докторанти, ме покани таму да го одржам пристапното предавање.
Тие денови читав многу литература од архитектот и филозоф Пол Вилирио, кој вели дека само драматурзите можат да ја објаснат историската слика на светот, бидејќи се занимаваат со прашања како единство на време, на простор разврска, заплет.
Затоа јас ја предложив темата, тргнувајќи од тоа дека во класичната античка драматургија се велеше оти има единство на простор и единство на време, а сега целата земја е претворена во единство на опасност. Нема никој поштеден. Во тој момент почнува драматургијата на глобалниот политички терор кој владее сега во светската историја, да немаме илузии. Денеска имате 195 членки на на ОН, а ниту еден државник не цитирал ни една филозофска и книжевна мисла, бидејќи техниката на владеењето е, всушност, да се заврши со последната надеж во историјата на човештвото, а тоа е хуманизмот. Треба да биде исклучен од светската историја, и тоа да се претвори во пусто поле што се нарекува глобална потрошувачка каде што човечкиот сон ќе биде сличен на мислата на Сервантес дека целиот свет личи на едно мало марамче во кое може да биде упатен нашиот поглед, со утехата дека љубовта како категорија нема никогаш да биде уништена, таа е прашање на индивидуалниот занес. Но тој занес не може да влијае во светската историја, бидејќи таа е прашање на тиранијата на парите.
Во 1946 година, Алберт Ками бил поканет на Бруклинскиот колеџ во Њујорк да држи предавање за "Странецот". Во Франција тогаш владеел глад, тој испратил по брод две вреќи брашно од Њујорк за Париз и во време во кое голем број од светската интелигенција беше, на некој начин, заведена од идејата на комунизмот, тој кажа дека идеологијата на комунизмот ќе падне, идеологијата на фашизмот ќе падне, но една друга тиранија ќе се етаблира и ќе владее следните неколку илјади години, тоа е тиранијата на парите.